İlk Sen Haberdar Ol!
Web bildirim ile, önemli gelişmelerden anında haberdar olmak ister misiniz?
Daha Sonra
Bildirimleri Al
Borsa İstanbul’un helal hisse senetleri vatandaşların birikimlerini arttırmak ve rahat bir yaşam mücedelesi vermeleri için en iyi fırsat. Fakat bu işin birde helal yada haram olma yönü vardır. Günümüzde helal gıda olduğu gibi helal kazanç kavramlarıda dikkat edilmesi gereken hususlardan birisidir. Borsaya girmek isteyenler “helal yatırım” nasıl olmalı diye araştırıyorlar. Günümüzde borsa milyonları aşan bir yatırım aracı olmakla birlikte, insanlar “borsa helal mi” helal hisse senetleri” gibi araştırmalar yaparak bu konu hakkında bilgi sahibi olmak istemektedirler.
Bu yazımızda borsa helal mi sorusunun yanıtı ve ayrıca helal hisseleri nelerdir gibi sorulara yanıt vereceğiz.
Türkiye’ de 2000 yılından önce borsa yatırımcıları için helal hisse senedi bulmak ve buralara yatırım yapmak neredeyse imkansızdı. 2000 yılından sonra sponsorların ve üniversitelerin öncülüğünde “Katılım Endeksi” oluşturuldu. Bu sayede borsada helal bazı hisse senetleri alımı ve satımı yapabilmek mümkün hale geldi.
İslam’a Uygun olan Hisseler ve Katılım Endeksi
Borsa İstanbul’da Katılım Endeksi içerisinde helal hisse senetleri olarak tabir edilen bazı hisseler var. Endekse 3 aylık zaman dilimi içerisinde dahil edilip çıkarılabilmektedir. Makale içerisinde güncel helal hisse senetlerini bulabilirsiniz. Bu hisseleri seçerken ”kabul görmüş” hisseler ve zorunlu şartları bilmeniz gerekir.
Helal Hisse Senedi Şartları
Öncelik olarak hissesini alacağınız şirketin yapılanması ve bu şirketin ana faaliyet alanlarının ne olduğu önemlidir. Aşağıda belirtmiş olduğumuz sektörlere dayalı olarak faaliyetlerini sürdüren şirketlerin hisse senetleri caiz olarak değerlendirilmez.
İslami kurallara uygun olmayan ana faaliyet konuları,
Borsa’da yatırım yapacağınız ve hisse senedini alacağınız şirketlerin yukarıda bahsi geçen içerikleri satışını, yayınını, teşvikini vs yapmıyor olduğundan emin olmalısınız. Bu tarz ticari ve hizmet sunan yerler islamın uygun görmediği işletmelerdir. Dolayısıyla bu tarz işletmeler helal hisse senetleri sınıfında yer alamaz. Peki helal ticaret ve hizmetle uğraşan şirketlerin hisseleri ne kadar helal? Biz bu yazımızda sizlere helal işlerle uğraşan işletmeleri hisse senetleriyle ilgili bilgi aktarımında bulunacağız. Borsanın helal olup olmadığıyla ilgili sizlerin araştırması daha isabetli olacaktır.
Borsa İstanbul’un Helal Hisse Senetleri 2021
Katılım Endeksi helal hisse senetleri içerisinde bulunabilmesi için şirketlerin faaliyet konusunun uygun olması yeterli olmaz. Mevcut şirketlerin giderlerinin faizli olması, borç durumları, faaliyet dışı gelirlerin oranı incelenmesi gerekir. Böyle durumlarda şirketlerin bilançolarında yer alan faaliyet-dışı gelirler ve faiz gelir/gider kalemleri incelenir.
Yatırımcı şirketlerin borcu olabilmekle birlikte ileriye yönelik projelerini borçlanarak yapabilir. Bunların dışında şirketin faaliyet konusu ve finansal yapısında ki aksamalar borçlanmasına sebep olabilir. Bu durumda da yatırım yapmayan ve nakit stok yapanların ellerinde bulunan nakitlerin ne kadarlık kısmını vadeli hesaplarda sakladığı (katılım bankası mevduatları hariç) incelenmektedir. Borçlanmış şirketlerin ise uzun vadeli ve kısa vadeli kredi ödemelerindeki oran, bu borçlar karşılığı ödenen faizlerin gelirlere oranı ve şirketin piyasa değerinin toplam borcuna oranı kısas alınır.
Faiz Geliri Ana Faaliyet Gelirinden Fazla Olan Şirketler
Şirketin ana faaliyet konusu helal sayılan sektörlerden olsa dahi, şirketin faiz geliri daha fazla ise bu şirket hisseleri helal hisseler kategorisinde yer almaz. Farklı bir durumda şirketin yatırım amaçlı aldığı borçlara karşılık ödediği faizler şirketin piyasa değerine göre yüksekse bu şirket islami hisse olarak kabul edilmeyebilir.
Dini kurallara uygun olan şirketlerin, aşağıda belirtilen finansal oranlara göre seçilebileceği belirtilmiştir:
Katılım Endeksinin Sponsorlar
Katılım endeksi için standartları belirleyen ve gerekli desteği veren kurumlar aşağıda listelenmiştir.
Listede yer alan hisse senetleri, Borsa İstanbul’da (BİST) işlem gören hisse senetleri arasından seçilmiştir. Yazımızda bahsedilen şartları sağladığı düşünülen bu hisseler helal hisse senetleri olarak değerlendirilebilir. Al kısımda belirtilen hisseler, sadece katılım-50 endeksinde yer alan hisselerde oluşmaktadır. Bunların dışında daha kapsamlı helal hisse senetleri için Katılım Endeksinin web sayfasını sürekli takip edebilirsiniz.
Verilen liste son gelen 2020 yılı 12 aylık bilançoları baz alınarak hazırlanmıştır. (1 Nisan 2021 itibariyle geçerlidir).
Helal Hisse Endeksi 3 Ayda Bir Güncellenir
Borsa şirketlerinin faaliyet alanları ve ekonomik durumları mali yıl içerisinde değişebilmektedir. Her çeyrekte (üçer aylık dönemler) bilançolar ve finansal tablolar açıklandıktan sonra şirketler incelenmekte ve buna göre endeksten kimi şirketler çıkarılırken bazıları eklenebilmektedir. Faaliyet alanları İslam’a daha uygun hale gelebilir ya da tersi olabilir. Bazen ekonominin genel gidişatı sebebiyle faiz geliri ya da gideri artabilmekte ya da azalabilmektedir. Buna bağlı olarak katılım endeksine BİST’ten (Borsa İstanbul) yeni şirketler seçilebilmekte ya da katılım endeksindeki şirketlerden elenenler olabilmektedir.
Örneğin 2019 2. Çeyrek dönemsel gözden geçirme çalışması sonucu, Katılım 50 Endeksi’nden ASELS, KERVT, TKNSA, MIPAZ, MAKTK, CEOEM ve CMENT çıkarılmış;
endekse EREGL, ALCTL, ALKA, CUSAN, PEGYO, UNYEC ve ERSU ise seçilmişti.
Sitemizde daha önce yayınlamış olduğumuz KOSGEB Desteklenen Sektörler Hangileri? 2021 incelemek için ilgili linke tıklayabilirsiniz.
Muharrem İnce: Erdoğan 20 senedir yıpranmıyor!